مفهوم شناسی « مولوی » درمثنوی طاقد یس نراقی

نویسندگان

محمدباقر عامری نیا

چکیده

مذمت شدید مولوی در بخشی از ابیات مثنوی طاقدیس نراقی، زمینۀ طرح این سؤال را فراهم آورده که منظور نراقی از آن، چه کسی است؟ آیا منظور وی شخص خاصی است یا اینکه معنای اصطلإحی آن را اراده کرده است. برخی چنین تصور کرده اند که مراد از آن، مولإنا جلإل الدین بلخی رومی است. شباهت های فراوان مثنوی طاقدیسب ا مثنوی معنوی و برای ایشان ، « مولوی » توجه ویژۀ فاضل نراقی به مولإنا همراه با کاربرد لقب گونۀ واژۀ سبب چنین برداشتی شده است. این برداشت نه تنها فاضل نراقی را مقابل مولإنا قرار داده، بلکه به واسطۀ جایگاه بلند فقهی نراقی، تصور تقابل بین فقه شیعه با عرفان را به دست می دهد؛ لذا تحقیق دربارۀ موضوع را ضرور می نماید. اما بنا بر دیدگاه نگارنده، منظور نراقی از مولوی، ملّای رومی یا هر شخص خاص دیگر نیست، بلکه مراد معنای اصطلإحی آن، یعنی عالم بی عمل یا روحانی نمای ریاکار است. کاربرد واژۀ مولوی در همین معنا در سایر بخش های طاقدیس و دیگر آثار ادبی عرَفا و حکَما و ملإحظۀ سایر آثار فاضل نراقی که حاکی از توجه ارادت گونۀ ایشان به مولإنا می باشد، ازجمله دلإیل دیدگاه مزبور است؛ همچنان که با توجه به آزاداندیشی فاضل نراقی و وجود ذوق عارفانه در وی از یک سو و پیشروی وی در عرفان از سوی دیگر، مسئلۀ اختلإف مذهب و نیز روحیۀ ضد صوفیگری نراقی را برای حمل این واژه بر مولإنا، ناکافی می شمارد. بنابراین، منظور فاضل نراقی از واژۀ مولوی، معنای اصطلإحی آن است نه ملّای رومی یا هر شخص دیگری.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

انسان شناسی از منظر یاسپرس و فاضل نراقی

بررسی انسان شناسی بر مبنای ایدئولوژی وباورهای تاریخی، ضمن تحلیل و یا تطبیق آن با سایر دیدگاهها ومکاتب ، تجربه ای مفید در راستای دستیابی به الگوی مناسب، بالنده وپیشرفته مبتنی بر باورهای تربیتی یک جامعه است . از این رو نوشتار حاضر با هدف بررسی تطبیقی انسان شناسی کارل یاسپرس(شارح ومفسر اگزیستانسیالیزم) ومقایسه آن با دیدگاههای فاضل نراقی (دانشمند ایرانی واسلامی) به تحقیق در این زمینه پرداخته است. ب...

متن کامل

مفهوم رنج از دیدگاه مولوی

رنج پدیدهای انسانی و فراگیر است که در طول تاریخ مورد توجه مکاتب فلسفی، عرفانی و روانشناختی بودهاست. با نگاه به بحثهای مربوط به رنج با موضوع و یا پرسشی مشترک مواجه می شویم و آن این است کهرابطۀ رنج و شر با خدای آفریننده و آفرینش مبتنی بر خیر چیست؟ خداباوران به این پرسش پاسخهایمتفاوتی دادهاند و کوشیدهاند تا توجیه مناسبی برای این پرسش بیابند. یکی از آنان جلالالدین محمد بلخی604 672 ق) است. موضوع رنج...

متن کامل

سبک شناسی سوره یس

قرآن کریم، کلام جاویدان آسمانی است، که از هر سو به آن بنگریم، جلوه ای بدیع از پرتو حسنش بر ما آشکار می گردد. اعجاز این کتاب هستی بخش، به اندازه ای است که منشأ پیدایش دانش های فراوانی گشته است. یکی از جلوه های زیبا و جذاب از قرآن کریم، علم سبک شناسی است. سبک شناسی از بهترین علومی است که با دانش های دیگری چون: بلاغت و ادبیات، نحو و تصویرآفرینی به کشف سبک و اسلوب می پردازد. در حقیقت سبک شناسی، رو...

مفهوم شناسی ایمان و پیوند آن با تجربه دینی در اندیشه مولوی در مثنوی

ایمان از مراتب معرفتی بشر است که برای کمال بخشی به آن، افزون بر نیاز به تقویت پاره‌ای عوامل، شناخت و جلوگیری از برخی موانع نیز ضروری است. عرفا در پرتو جهان بینی اسلامی و ژرفای تأمّلات درونی خویش، نگاه خاصی به این پدیده دارند. ازمنظر عرفا ایمان، تصدیقی است که در ساحت معرفتی، عاطفی و تجربی انسان نمود پیدا می‌کند و همین موجب شده که در باور ایشان عواطف و تجربه دارای جایگاه رفیعی در دین و ایمان ورزی ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
نشریه کاشان شناخت

جلد ۲۰۱۳، شماره ۱۱، صفحات ۳-۱۷

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023